In Nederland worden veel mensen behandeld door de orthodontist. Orthodontisten verplaatsen tanden en proberen op die wijze een stabiele beet te maken, dat wil zeggen dat de tanden en kiezen goed op elkaar passen.

Soms staan de kaken echter niet in een goede positie ten opzichte van elkaar of ten opzichte van de rest van de schedel en is het daardoor onmogelijk om met alleen een orthodontische behandeling een harmonieus uiterlijk of goede beet te krijgen. Om de kaken dan toch in een goede positie ten opzichte van elkaar en in harmonie met de rest van het gelaat te brengen kan een correctie van de kaakstand noodzakelijk zijn.

Een chirurgische kaakcorrectie is een methode om een afwijkende stand van de kaak door een operatie te corrigeren.

Er zijn verschillende, functionele en esthetische, redenen voor een kaakcorrectie:

• een te grote, te kleine of scheve kin
• een te diepe beet waardoor men met de ondertanden op het gehemelte van de bovenkaak bijt
• het niet goed kunnen sluiten van de mond waardoor die ’s nachts uitdroogt
• te veel tandvlees zichtbaar bij lachen
• indien de onderkaak te ver naar voren of achteren staat
• bij een open beet
• om de lucht passage te verbeteren bij patiënten met slaap apneu en snurk problemen

Het uiteindelijke doel van een kaakcorrectie is het creëren van een harmonieus uiterlijk en profiel en het bewerkstelligen van een functioneel evenwicht tussen kaakgewrichten, de kauwspieren en de tanden van boven- en onderkaak.
Heel vaak is er na de operatie ook een esthetische verbetering van het aangezicht.

 

VOORBEREIDING KAAKCORRECTIE

In de regel worden kaakcorrecties alleen uitgevoerd bij mensen die volgroeid zijn (meestal vanaf 17 à 18 jaar). Om te onderzoeken of een operatie de juiste oplossing kan bieden, worden gebit, kaken, aangezicht en profiel uitgebreid onderzocht. Voor dit onderzoek gebruiken wij drie-dimensionale röntgenfoto‘s, gebitsmodellen en lichtfoto’s.

Ook besteden we aandacht aan vragen die bij u leven over de mogelijkheid tot cosmetische correcties van bijvoorbeeld neus, kin of hals. Vervolgens wordt het behandelplan met u besproken. Hierbij komen ook de voor- en nadelen en de mogelijke risico’s aan de orde. Het is belangrijk om in deze fase over alles wat nog onduidelijk is vragen te stellen, zodat u een weloverwogen beslissing kunt nemen.
 

ORTHODONTIST

Bijna altijd zal een chirurgische kaakcorrectie plaatsvinden in combinatie met een orthodontische behandeling. De orthodontist zal in de boven- en onderkaak de tanden met vaste apparatuur (blokjes beugel) in de rij zetten. Soms is het zelfs nodig dat de orthodontist de afwijking erger maakt, waardoor de tanden en kiezen tijdelijk slechter op elkaar passen. Zo’n orthodontische voorbehandeling duurt zo’n 12-18 maanden.

Na de chirurgische kaakcorrectie volgt de orthodontische nabehandeling waarbij de orthodontist het operatieresultaat nog verder verbetert.

Meestal kan de vaste orthodontische apparatuur ongeveer zes maanden na de operatie worden verwijderd.

 

DE OPERATIE

De operatie vindt plaats onder narcose en duurt, afhankelijk van de te corrigeren afwijking, één tot enkele uren. Het soort operatie dat uitgevoerd moet worden, hangt af van de stand van de kaak. In alle gevallen moet een snee in het bot worden gemaakt, zodat de kaak of een deel ervan kan worden verschoven.

De operatie gebeurt meestal volledig vanuit de mond, zodat geen littekens aan de buitenkant van de mond ontstaan.

Wij maken gebruik van een verschillend aantal operaties om de stand van de kaken te corrigeren:

• Verplaatsen van de onderkaak (bilaterale sagitale splijtingsosteotomie ofwel BSSO)
• Verplaatsen van de bovenkaak (Le Fort 1 osteotomie)
• Verplaatsen van beide kaken (Bi-maxillaire osteotomie)
• Verplaatsen van de kin (genioplastiek)
• Verbreden van de onder- of bovenkaak (Surgical assisted rapid maxillary/mandibular expansion ofwel SARME)

 

AANVULLENDE OPERATIEVE INGREPEN

Naast deze operaties aan de kaak kunnen nog aanvullende procedures worden uitgevoerd om het gelaat te harmoniseren:

• Neus correctie
• Jukbeen correctie
• Lipofilling / liposuctie en andere gelaatscorrecties
• Injectables (botox / hyaluronzuur fillers)

Deze kunnen eventueel in samenwerking met andere afdelingen worden uitgevoerd.

 

NA DE OPERATIE

De eerste dagen na de operatie is het gezicht vaak fors gezwollen. Deze zwelling begint af te nemen na 3 dagen. Na ongeveer 2 weken zal de meeste zwelling verdwenen zijn.

De dag na de ingreep zullen controle foto’s worden gemaakt en krijgt u een recept voor pijnstilling, mondspoeling en eventueel antibiotica mee naar huis. De kaakchirurg controleert of de tanden en kiezen goed op elkaar passen. Zonodig zal hij elastiekjes bijplaatsen of lossere elastiekjes aanbrengen.

De duur van de opname in de kliniek varieert van 2 tot 3 dagen. Over het algemeen gaan de meeste mensen een dag na ingreep naar huis.

Na een operatie aan de onderkaak kan de onderlip verdoofd aanvoelen. Dit komt omdat bij de operatie in de buurt van de gevoelszenuw wordt gewerkt. Meestal komt het gevoel na verloop van tijd terug, dit begint meestal met een wat tintelend gevoel. Een enkele keer komt het gevoel niet helemaal terug, maar geeft doorgaans weinig hinder. De lip gaat niet scheef hangen.

Bij operaties in de bovenkaak kan soms enige tijd doofheid van de wangen optreden, maar dit verdwijnt vrijwel altijd na verloop van tijd.

Soms komt er na de operatie een beetje bloed uit de mond. Bij een bovenkaakoperatie kan er de eerste dagen ook wat bloed uit de neus komen. Het is beter in die periode de neus niet te snuiten.

 

ALS U WEER THUIS BENT

Voor de meeste mensen geldt dat ze de eerste twee weken thuis rustig aan moeten doen. Daarna kunt u de activiteiten op het werk en school weer hervatten. Rustig sporten zoals joggen en zwemmen zijn dan ook weer verantwoord. Contactsporten, zoals diverse balsporten en judo kunt u het beste twee maanden niet uitoefenen, evenals zeer zware lichamelijke inspanning.

Als u weer thuis bent komt u regelmatig op controle bij de kaakchirurg en mondhygiëniste. Ze kijken dan of uw kaken nog goed op elkaar passen en of de wond goed geneest. De mondhygiënist zal uw mond reinigen. De meeste patiënten hebben elastiekjes tussen boven- en onderkaak. Meestal blijven die elastiekjes zes weken zitten. Spreken en eten is dan moeilijker.

 

MONDVERZORGING NA KAAKOPERATIE

Goede mondverzorging is na de operatie erg belangrijk. Tandenpoetsen kan (en moet!) reeds gedaan worden de dag na de ingreep. Het versnelt de genezing en het is ook belangrijk voor het gebit. Bovendien voelt u zich ook prettiger met een schone mond. Het reinigen is lastiger door de elastiekjes.

Het advies is:

• 2 x dgs spoelen met perioaid mondspoelmiddel
• 2 x dgs poetsen met een zachte kindertandeborstel
• Monoject spuitje voor het schoonspuiten van de door zwelling moeilijk bereikbare plaatsen en hechtingen.
• Lippen insmeren met vaseline.
• U kunt stoppen met perioaid spoeling, wanneer u voldoende kunt poetsen. Door het gebruik van de perioaid mondspoeling kunt u een bruine aanslag op uw tong en tanden krijgen.

 

VOEDING

De kaken moeten onbelast in hun nieuwe stand kunnen vastgroeien. Daarom mag de eerste zes weken na de operatie niet echt worden gekauwd. Het eten moet daarom vloeibaar tot zacht zijn. In principe kan alles worden gegeten, alleen niet op de gewone manier. Het voedsel kan worden fijn gemalen met behulp van een keukenmachine, blender, staafmixer of zeef. Als het fijngemalen voedsel nog te dik is, kan dit dunner worden gemaakt door kookvocht, melk, bouillon of jus toe te voegen.

Meestal valt men na de operatie een paar kilo af. Na thuiskomst moet er naar worden gestreefd het lichaamsgewicht zoveel mogelijk op peil te houden. Meestal is normale voeding voldoende. Zonodig kunnen aan het voedsel extra calorieën, mineralen en vitaminen worden toegevoegd.

 

TERUG NAAR DE ORTHODONTIST

Nadat de zwelling is afgenomen gaat u terug naar de orthodontist voor verdere nabehandeling en stabiliserering van de beet. Er worden regelmatig controles bij de kaakchirurgafgesproken. In een aantal gevallen worden de fixatie plaatjes na een jaar of later verwijderd