Sialografie
Sialografie is een beeldvormingstechniek waarmee met behulp van contrastvloeistof en een röntgenfoto het afvoerbuizensysteem van de speekselklier in beeld gebracht word. Dit gebeurd door in de hoofdafvoergang van de speekselklier contrastvloeistof te spuiten en daarna een röntgenfoto te maken. De aanwezigheid van speekselstenen, vernauwingen van de afvoerbuizen en verwijdingen die duiden op ontsteking, kunnen op deze wijze in beeld worden gebracht.
De twee paar speekselklieren die geschikt zijn om te visualiseren met sialografie zijn de oorspeekselklier (glandula parotis) en de onderkaakspeekselklier (glandula submandibularis). De uitvoergang van de voor het oor gelegen oorspeekselklier mondt uit in de wang, ter hoogte van de kiezen in de bovenkaak. De onderkaakspeekselklier is aan beide kanten onder en binnen de kaakhoek gelegen. De uitvoergang mondt in de mondbodem achter de ondertanden uit, net naast het tongbandje.
HOE VERLOOPT HET ONDERZOEK
Het onderzoek vindt plaats op de poliklinische behandelkamer. Het slijmvlies rondom de uitvoergang van de betreffende speekselklier wordt verdoofd en de uitvoergang van de speekselklier wordt vervolgens opgezocht. Omdat deze uitgang zeer klein is kan het soms enige tijd duren aleer deze gevonden wordt. Om de uitgang beter te kunnen zien moet u soms een beetje citroenzuurpoeder in de mond nemen waardoor de speekselproductie wordt bevorderd. Als de uitvoergang eenmaal goed zichtbaar is wordt hierin een kleine hoeveelheid contrastmiddel gespoten. Dit geeft een onaangenaam, drukkend gevoel. Vervolgens wordt de uitvoergang met behulp van een hechting tijdelijk afgebonden zodat het contrastmiddel niet direct de speekselklier weer uitloopt. Daarna mag u de mond spoelen met water zodat eventueel in de mond gelopen contrastmiddel weer weggespoeld wordt.
De assistente maakt eerst een röntgenfoto (orthopantomogram) om te zien of de speekselklier voldoende gevuld is met het contrastmiddel. Vervolgens wordt een Cone Beam CT-scan gemaakt zodat de speekselklier in alle richtingen goed beoordeeld kan worden.
De verkregen opnamen worden daarna bewerkt zodat het gehele afvoerbuizensysteem van de speekselklier gedetailleerd en in drie dimensies in beeld kan worden gebracht.
U wordt teruggebracht naar de kaakchirurg. De hechting wordt verwijderd zodat het contrastmiddel via de uitvoergang weer uit de klier wegloopt. Dit geeft een bittere smaak in de mond. U mag de mond weer spoelen.
NA HET ONDERZOEK
Het gehele onderzoek neemt ongeveer 30 minuten in beslag.
Geadviseerd wordt de eerste dagen na het onderzoek de speekselklier meerdere malen per dag te masseren zodat eventueel achtergebleven contrastmiddel alsnog uit de speekselklier stroomt.
UITSLAG
De uitslag van het onderzoek wordt direct na het onderzoek door de kaakchirurg met u besproken.
RISICO’S MET BETREKKING TOT SIALOGRAFIE
Er zijn weinig risico’s aan een sialografie verbonden. Omdat bij het onderzoek gebruik wordt gemaakt van röntgenstraling is het van belang om aan te geven of u zwanger bent. Tenzij het echt noodzakelijk is maken we tijdens de zwangerschap bij voorkeur geen röntgenfoto’s. Als u overgevoelig bent voor geneesmiddelen of contrastvloeistof willen we dit graag weten. Als er sprake is van een acute ontsteking van de speekselklier dan kan geen sialogram worden gemaakt. Het onderzoek wordt dan uitgesteld.